Wie over het fietspad of voetpad aan de zuidkant van de Utrechtseweg komt stuit ter hoogte van het Utrecht Science Park in het voormalige TNO-gebouw op een drietal gedenkstenen. Op deze locatie aan de Utrechtseweg 48 is in de oorlogsjaren een Lancaster neergestort waarbij 5 van de 7 bemanningsleden omkwamen. Op deze site vind je hun verhaal. In dit artikel staan we stil bij de gedenkstenen.
De crash van de Lancaster KB734 vond plaats op 17 juni 1944 en wel in de tuin van Buitenplaats van Oirschot. Het hele verhaal en alle facetten lees je hier op deze site. Op 14 april 2025 herdachten we crash, de overledenen en de overlevenden en deelden we alle verhalen in een prachtige ceremonie. Dan de gedenkstenen. Deze worden georganiseerd door het Geheugen van Zeist en na overleg vond ik de perfecte locatie. Een optimum tussen exacte crashsite (linkerkant of zelfs links van het huidige TNO-gebouw) en publieke ruimte (voetpad, mooie bomen, centraal punt aan de voorkant) werd gevonden door de drie tegels tegenover het TNO en voor twee grote oude bomen te plaatsen. Hoogst waarschijnlijk waren deze bomen getuige van de crash zoals dat mooi heet. Hieronder zie je de transitie van oud naar nieuw mooi in drie afbeeldingen:
Oude en nieuwe situatie Utrechtseweg 48
Op onderstaande twee kaartuitsnedes is het nogmaals goed te zien. De dikke ader schuin door het midden is de Utrechtseweg (Utrecht links, Zeist naar rechts). De oude buitenplaats Oirschot heeft nog en klassieke oprijlaan en het vierkantje is de buitenplaats. De kaart eronder is de huidige situatie en het (voormalige) TNO gebouw is een flinke pukkel in het landschap. Het monument is recht voor het midden van de oprijlaan. De crash van het vliegtuig was achter Oirschot en meer richting de Oirschotlaan/Harmonielaan. Er loopt nu een fietspad (bruin aangegeven op de kaart). Ook leuk om te zien is Villa Nuova, hier links van Oirschot (of vanaf de weg bezien rechts). Deze bestaat nog steeds. Ten tijde van de crash was dit landhuis gevorderd door de Duitsers en nam de familie De Pesters plaats in Oirschot dat ook van hen was.
Valt er nog meer te vertellen? Niet bijster veel. De bushalte Sanatoriumlaan tegenover het TNO-gebouw waar met name lijn 50 richting Utrecht rijdt kent dagelijks vele wachtenden. Ze hebben vast geen idee welk noodlottig gebeuren er voor hun neus plaats vond meer dan 80 jaar geleden. Tijd voor wat strategisch geplaatste stickers met QR-codes 😉
Meer foto’s en een virtueel kijkje
Voor wie niet zelf kan komen kijken hier een serie vanuit verschillende standpunten. En je kan ook hier op Google Streetview kijken op deze coordinaten: 52.092788, 5.222181.
Meer lezen
- Het hele dossier van Lancaster KB734
- De onthulling van de gedenkstenen op 14 april 2025
- Alle 50 gedenkstenen over WO2 in Zeist