Blenheim IV R3731 UX-Y crasht in Zeist

In de eerste maanden na de capitulatie van Nederland op Nazi Duitsland, die zomer van 1940, was de oorlogsvoering nog niet zo verfijnd. Op de grond in Zeist moest men wennen aan niet alleen de bezetting, maar ook het feit dat Zeist een geliefde uitvalsbasis voor de Duitsers werd. Duizenden en duizenden Duitse soldaten werden gelegerd in en om Zeist. De luchtoorlog moest nog toenemen in alle felheid (dit was nog voor de Slag om Engeland (Battle of Britain)). De geallieerden waren niettemin al druk bezig tot in Duitsland doelen aan te vallen en dit ging met wisselend succes. Een zo’n missie eindigde voor de bemanning van een Britse Blenheim IV noodlottig en wel boven Woudschoten in Zeist. De impact voor een aantal Zeistenaren op de grond was ook groot.

Onrust in de lucht voor paar bosarbeiders bij Zeist

Het was donderdag 27 juni 1940. Een warme dag. Veel Zeistenaren waren aan het werk en het was ook de periode dat er druppelsgewijs honderden Zeistenaren die tijdens de mobilisatie opgeroepen waren en gevochten hadden in de meidagen van 1940 weer naar huis kwamen. Alles was nog onwennig. Een aantal bosarbeiders is aan het werk nabij de Krakeling. Ook het gebied waar de Duitsers een sperrgebiet hadden opgeworpen omdat het strategische lag tussen Zeist, vliegveld Soesterberg en de militaire terrein van de Leusterheide richting Den Treek. Het was einde middag, rond 16:15 toen er boven hun hoofd een luchtgevecht gaande was. Ze zagen een Duitse Messerschmitt Bf 109, opgestegen vanaf Fliegerhorst Soesterberg, jagen op een Blenheim IV lichte bommenwerper. Deze Blenheim R3731 met rompcode UX-Y was op de terugweg van een missie boven Duitsland en had nog even Soesterberg aangedaan ter verkenning. In die begindagen vlogen de Engelsen (het betrof het RAF 82 squadron) nog overdag voor grotere precisie.

Terwijl de aangeschoten Blenheim met haar drie bemanningsleden naar beneden tuimelde zagen de bosarbeiders in Zeist twee opvallende zaken. Ten eerste wist boordschutter Clark alsnog de Messerschmidt (dodelijk) te raken waarop die crashte, maar ook dat een bemanningslid, Observer Sgt Stanley wist te springen, slechts paar honderd meter boven de grond. De Blenheim crashte om 16:20 nabij Woudschoten (KNVB terrein) en piloot Percy en radio-man/boordschutter Clark kwamen om. Zij werden later begraven in Zeist.

De bosarbeiders spoedden naar Stanley en maanden hem over een hek te klimmen. Wat er toen gebeurde is erg interessant en lastig om je in te verplaatsen. Er ontstond onenigheid over hoe te handelen tussen de bosarbeiders. Op hulp stond immers de doodstraf. Hoe dit afloopt en verdere details kom ik binnenkort op terug, maar wil vandaag al wel stilstaan bij de omgekomen vliegeniers en de crash(es) van 27 juni 1940.

Heb hier in mijn aantekeningen nog veel meer info en dit wordt komende tijd uitgewerkt. Onder meer veel interessante info over de afhandeling van de rechtszaak omtrent de bosarbeiders. Zoals altijd ook op zoek naar nabestaanden van Percy, Clark en Stanley. Aanvullingen welkom.